Gminy są bogate zamożnością swoich mieszkańców
Dobrze mieć zamożnych obywateli. Gdyby za jedyny wyznacznik bogactwa samorządu przyjąć wpływy z indywidualnych podatków PIT, to wejherowskim rekordzistą byłaby gmina Rumia. Jest prawie czterokrotnie zasobniejsza od najbiedniejszej gminy wiejskiej Linia. Największą zaletą lidera jest jego położenie - bezpośrednie sąsiedztwo Gdyni oraz bliskość Sopotu, a więc dwóch najbogatszych miast na Pomorzu.
Zobacz również: Miasto Wejherowo liderem w pozyskiwaniu unijnej kasy
Mechanizm jest prosty. Ponieważ część naszych podatków trafia do kasy gminy, ta ma się lepiej, gdy jej mieszkańcy mają wysokie dochody i płacą wysokie podatki. W województwie pomorskim występują w tej dziedzinie olbrzymie różnice. W 2011 roku rekordzista, gmina Sopot, aż 50,5 mln zł (23,0 proc.) wpływów do gminnego budżetu zawdzięczała dochodom z podatku PIT. Dodatkowo uzyskała 9,6 mln zł tytułu podatku CIT. W sumie daje to 26,4 proc. wszystkich dochodów.
Do budżetów gmin, poprzez budżet państwa, trafia część podatków PIT (od osób fizycznych) i CIT (od osób prawnych, czyli dochodów przedsiębiorstw). W pierwszym przypadku wynosił on w 2011 roku 37,12%, zaś w drugim 6,71%. Starostwa otrzymują odpowiednio 10,25% (PIT) i 1,4% (CIT). W naszych rozważaniach pominiemy jednak ten drugi podatek. PIT jest bowiem w miarę stabilny, dosyć dokładnie odzwierciedla sytuację materialną obywateli i pozwala obserwować zachodzące zmiany. Natomiast CIT mówi niewiele, bo jest obarczony wieloma zmiennymi. Jego rola z roku na rok maleje, a przedsiębiorcy starają się tak gospodarzyć, żeby nie oddawać wiele fiskusowi. Do tego dochodzą ulgi dla nowych inwestorów i zmiany lokalizacji siedziby firmy. Wystarczy przenieść centralę w inne miejsce lub na przykład połączyć w ogólnopolską strukturę i natychmiast zachodzą zmiany, chociaż np. fabryka ma się dobrze i nadal pracuje pełną parą w starym miejscu.
Zobacz również: Trójwymiarowe kino w nowo powstającym centrum kultury
Jednak bezwzględne wielkości wpływów z PIT-ów trudno porównywać bez odnoszenia się do wielkości gminy i liczby mieszkańców. Dlatego bardziej miarodajny jest dochód na jednego mieszkańca (per capita). Obrazuje to nasza tabela zamieszczona pod artykułem. Na czele rankingu plasują się Sopot, Gdańsk i Gdynia. W zestawieniu wyraźnie widać olbrzymi wpływ największych miast na okoliczne gminy. Na swoim położeniu wyraźnie korzystają Rumia i Reda, gdzie tak naprawdę nie ma dużych zakładów pracy, zaś dochody mieszkańców są bardzo wysokie. To pokazuje, jak olbrzymi wpływ ma aglomeracja trójmiejska na otoczenie. I zarazem obrazuje, jak bardzo "sypialnie" dużych miast są uzależnione od ich rozwoju.
Czołowe lokaty zajmują też gminy wiejska i miejska Wejherowo. Nieźle zarabiają też mieszkańcy Szemuda. Pośrodku wojewódzkiej stawki plasuje się Luzino. Z kolei na przeciwległym biegunie znalazły się Choczewo, Łęczyce i Gniewino. Tymczasem mieszkańcy Lini zaliczają się do najbiedniejszych na Pomorzu (czwarte miejsce od końca).
W 2012 roku, głównie dzięki zamożności mieszkańców miast Rumia i Wejherowo, do budżetów samorządowych dziesięciu gmin powiatu wejherowskiego trafi 107,5 mln zł z tytułu udziału we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT). Udział w podatku dochodowym od osób fizycznych jest jednym z najważniejszych dochodów każdej jednostki samorządu terytorialnego. Z tego powodu niektóre z nich wręcz namawiają mieszkańców, aby w rocznym zeznaniu podatkowym podawali inne miejsce zamieszkania. Właściwym urzędem skarbowym w celu dokonania rozliczenia jest bowiem ten, gdzie zamieszkujemy. W takim wypadku nie ma znaczenia miejsce naszego stałego zameldowania. Trzeba jednak pamiętać, aby złożyć formularz ZAP-3, czyli tzw. zgłoszenie aktualizacyjne. Jeśli zatem chcesz, żeby gmina, w której mieszkasz miała więcej pieniędzy na budowę szkół, obiektów sportowych czy lokalnych dróg - płać podatki w miejscu zamieszkania, a nie zameldowania. To obowiązek, o którym wielu podatników nawet nie wie. W dużych miastach problem dotyczy dziesiątek tysięcy osób. Apele o płacenie podatków mają uświadomić mieszkańcom, że im więcej osób będzie płaciło podatki w miejscu zamieszkania, tym na lepszy standard życia w gminie mogą liczyć. A rozliczając się z fiskusem w miejscu zameldowania, finansują szkołę czy drogę innym.
Zobacz również: Czytamy pod Chmurką z rumską biblioteką
GDZIE MIESZKAJĄ NAJBOGATSI MIESZKAŃCY?
Pieniądze przekazane na rachunki gmin za IV kwartały 2011r. z tytułu udziału w podatku dochodowym (PIT) wg decyzji Ministra Finansów (w przeliczeniu na 1 mieszkańca):
1. SOPOT - 1341,72
2. GDAŃSK - 897,77
3. GDYNIA - 895,00
4. PRUSZCZ GDAŃSKI (w) - 827,04
5. KOLBUDY - 808,12
6. PRUSZCZ GDAŃSKI (m) - 804,50
7. KOSAKOWO - 792,62
8. RUMIA - 694,58
9. SŁUPSK (m) - 639,54
10. ŻUKOWO - 627,24
11. REDA - 604,25
12. USTKA (m) - 603,67
13. STAROGARD GDAŃSKI (m) - 597,62
14. PUCK (m) - 581,71
15. WEJHEROWO (w) - 581,41
16. KOBYLNICA - 569,51
17. WEJHEROWO (m) - 559,95
18. KWIDZYN (m) - 547,61
19. HEL - 544,69
20. ŁEBA - 542,99
21. TCZEW (m) - 539,01
22. CHOJNICE (m) - 532,18
23. KOŚCIERZYNA (m) - 531,67
24. MALBORK (m) - 528,39
25. WŁADYSŁAWOWO - 517,92
26. CZŁUCHÓW (m) - 516,29
27. LĘBORK - 505,79
28. STAROGARD GDAŃSKI (w) - 486,72
29. KARTUZY - 486,51
30. KRYNICA MORSKA - 482,25
31. SŁUPSK (w) - 477,05
32. SZEMUD - 466,19
33. BYTÓW - 458,90
34. SZTUM - 420,64
35. PSZCZÓŁKI - 408,54
36. SKÓRCZ (m) - 402,72
37. MIASTKO - 395,82
38. SIERAKOWICE - 389,00
39. JASTARNIA - 372,17
40. USTKA (w) - 367,33
41. NOWY STAW - 360,46
42. TCZEW (w) - 356,92
43. PRZECHLEWO - 350,35
44. SKARSZEWY - 348,72
45. PRZYWIDZ - 348,50
46. NOWA WIEŚ LĘBORSKA - 340,12
47. CEDRY WIELKIE - 338,18
48. MALBORK (w) - 334,80
49. LUZINO - 333,18
50. TRĄBKI WIELKIE - 327,99
51. STĘŻYCA - 327,46
52. CZARNE - 323,10
53. SZTUTOWO - 319,69
54. SUBKOWY - 319,42
55. STEGNA - 317,43
56. STARA KISZEWA - 316,20
57. KONARZYNY - 316,19
58. PELPLIN - 315,72
59. NOWY DWÓR GDAŃSKI - 315,28
60. SUCHY DĄB - 314,57
61. SOMONINO - 311,27
62. PUCK (w) - 309,12
63. KWIDZYN (w) - 308,69
64. KOCZAŁA - 307,11
65. CHOJNICE (w) - 306,10
66. KOŚCIERZYNA (w) - 305,62
67. PRZODKOWO - 302,16
68. CHMIELNO - 300,30
69. DZIERZGOŃ - 298,20
70. CZARNA WODA - 295,40
71. OSTASZEWO - 294,71
72. PRABUTY - 292,76
73. LIPNICA - 292,36
74. GNIEW - 290,12
75. LIPUSZ - 285,70
76. MORZESZCZYN - 284,16
77. KROKOWA - 277,60
78. WICKO - 277,52
79. SMĘTOWO GRANICZNE - 274,76
80. ZBLEWO - 273,33
81. RZECZENICA - 272,79
82. LUBICHOWO - 271,80
83. CZERSK - 271,48
84. CHOCZEWO - 269,68
85. STUDZIENICE - 266,83
86. CEWICE - 265,28
87. SMOŁDZINO - 263,41
88. ŁĘCZYCE - 262,93
89. KĘPICE - 261,86
90. DĘBNICA KASZUBSKA - 249,22
91. OSIEK - 247,53
92. NOWA KARCZMA - 242,75
93. SULĘCZYNO - 242,67
94. TRZEBIELINO - 242,11
95. RYJEWO - 239,98
96. DZIEMIANY - 238,21
97. STARE POLE - 235,82
98. POTĘGOWO - 235,68
99. SADLINKI - 231,07
100. GNIEWINO - 231,04
101. DAMNICA - 228,66
102. DEBRZNO - 223,37
103. BRUSY - 264,53
104. KOŁCZYGŁOWY - 221,36
105. KALISKA - 221,27
106. LINIEWO - 219,74
107. CZŁUCHÓW (w) - 219,42
108. MIKOŁAJKI POMORSKIE - 210,64
109. LICHNOWY - 206,61
110. SKÓRCZ (w) - 205,60
111. GŁÓWCZYCE - 204,93
112. BOBOWO - 202,61
113. PARCHOWO - 197,35
114. STARY TARG - 196,87
115. CZARNA DĄBRÓWKA - 190,46
116. OSIECZNA - 189,91
117. KARSIN - 188,77
118. BORZYTUCHOM - 186,11
119. MIŁORADZ - 184,26
120. LINIA - 180,28
121. GARDEJA - 176,50
122. TUCHOMIE - 174,99
123. STARY DZIERZGOŃ - 170,62
* Wskaźniki mogą ulec niewielkim zmianom po ostatecznym podsumowaniu wpływów z PIT przez Ministerstwo Finansów.
Oznaczenia: (m) - gmina miejska, (w) - gmina wiejska